معرفی و بررسی برخی ویژگی های اسفار خمسة لندن (pl) «قدیمی ترین ترجمة تاریخ دار تورات به خط فارسی- عبری1»

متون فارسی- عبری، متونی هستند که به زبان فارسی و به خط عبری به نگارش درآمده اند. سابقة پیدایش این متون به پیش از نخستین اثر فارسی به خط عربی، یعنی کتاب الابنیه عن حقایق الادویه اثر ابومنصور موفق هروی به کتابت اسدی طوسی (447 هجری قمری) بازمی گردد. بنابراین تحقیق دربارة این متون برای بررسی های تاریخی زبان فارسی امری حیاتی و بسیار مهم است. یکی از حوزه های بسیار مهم متون فارسی- عبری ترجمه های تورات به ویژه اسفار خمسه به زبان فارسی و به خط عبری است. کهن ترین ترجمه تاریخ دار اسفار خمسه به فارسی- عبری، نسخة اسفار خمسة لندن، معروف به pl است که در بریتیش میوزیوم لندن نگهداری می شود. این نسخه در 15 مارس 1319 میلادی کتابت شده، مترجم اصلی آیات آن شخصی به نام ابی سعید و کاتب (و احتمالاً یادداشت نویس) آن نیز شخصی به نام یوسف بن موسی بوده است. این متن دارای ویژگی های منحصر به فرد لغوی، رسم الخطی، صرفی و نحوی بسیاری است. نگارنده در این مقاله تنها به معرفی مختصر ویژگی های کلی این متن، مانند رسم الخط، شیوة اعراب گذاری، انجامة نسخه، مکان کتابت و نام مترجم و کاتب پرداخته، بررسی های دقیق تر در حوزه های لغوی و زبان شناختی را به مقالات بعدی وامی نهد.